با شکل‌گیری مرحله نوجوانی، دگرگونی‌های فراوان در ابعاد روانی و بدنی نوجوان رخ می‌دهد. علاوه بر این تغییرات فیزیکی و فیزیولوژیکی که به سادگی برای همه قابل مشاهده است، تحولات شناختی و روانی زیادی برای این گروه سنی ایجاد می‌شود؛ بینش‌های او عمیق‌تر شده، گرایش‌های او سمت و سوی دیگری پیدا کرده، رفتار‌ها و واکنش‌های او نیز به‌گونه‌ای دیگر می‌گردد.

پرسش‌های اساسی درباره هستی و چگونگی زندگی و آینده خود در ذهنش شکل می‌گیرد. علاقه‌مند است درباره آنچه تا به‌حال داشته است تجدید نظر کند و با تصورات و یافته‌های شخصی خود جهان را تفسیر نماید. دوست دارد وضعیت فعلی خود را بشناسد، آینده‌اش را به‌طور دقیق‌تر ترسیم نماید، ارتباط خود را با دیگران، هم‌سن و سالان، والدین و جامعه به گونه‌ای دیگر تنظیم کند.

کتاب حاضر، جلد سوم از مجموعه «راه و روان» است که در آن به پرسش‌های واقعی و عینی دانش‌آموزان مقطع دبیرستان در موضوعات ترس و اضطراب، استرس، تیک، وسواس، اعتماد به نفس، افسردگی، گوشه‌گیری و کم‌رویی، تنهایی، یأس و نامیدی، سستی و تنبلی، عصبانیت و پرخاشگری، حساسیت و زودرنجی، خواب، اعتیاد و روان‌گردان‌ها پاسخ داده شده است.