دین، مجموعه‌ای وحیانی و عقلانی از عقاید، اخلاق و احکام برای اداره زندگی فردی و اجتماعی انسان است و آموزه‌های اعتقادی، به مسائل نظری گفته می‌شود که در آن‌ها به بررسی مسائل مربوط به صفات خدا، توحید، نبوت، وحی و معاد پرداخته می‌شود و دانشی که با آن این بررسی صورت می‌گیرد، دانش کلام است.

علم کلام، ویژه مسلمانان نیست و پیروان هر دینی، برای تبیین عقائد خود و دفاع از آن‌ها اصول و مبانی کلامی خاصی باری خود تدوین کرده‌اند، کلام اسلامی نیز، یکی از دانش‌های دین‌پژوهی است که در آن با دلایل عقلی و به کمک آیات و روایات به اثبات اعتقادات دینی پرداخته و به شبهات مخالفان و معاندان پاسخ داده می‌شود؛ به خاطر اهمیت موضوعاتی که در این علم از آنها بحث می‌شود، بدان فقه اکبر گفته شده است.

به دلیل اهمیت مباحث کلام اسلامی، گروه پژوهه پژوهشکده تبلیغ و مطالعات اسلامی باقرالعلوم علیه‌السلام در اواخر دهه هشتاد شمسی طرح نگارش مدخل‌های کلام اسلامی را در ضمن کلان طرح فرهنگ‌نامه جامع علوم اسلامی انسانی تعریف کرد و بخش فلسفه و کلام اجرای این مجموعه را در سال 1387 شمسی برعهده گرفت.

این کار بعد از مدخل‌یابی و بررسی و تنظیم آنها، در سال 1388 به‌طور رسمی آغاز شد و بعد از دو سال کار پیوسته در سال 1390 به پایان رسید. در ضمن مدخل‌ها را نویسندگان متخصص در فلسفه علم زیر نظر حجت‌الاسلام عبدالحسین خسروپناه در ساختار و با روشی متفاوت نگاشتند و بعد از نگارش هر مدخل و ارزیابی استادان ارزیاب؛ مقالات، نخست برای انتشار در وب‌سایت پژوهه، نهایی و پس از طی مراحل مختلف ویرایش ادبی و علمی و بازبینی دوباره،‌ برای چاپ آماده شد.

در این کتاب سعی شده است مباحث مهم و اساسیِ مطرح در علم کلام اسلامی تبیین و در عین قابل فهم و استفاده بودن برای عموم طلاب و دانشجویان، در طرح مباحث، وزانت علمی آن حفظ شود.

همچنین در آن، نزدیک به 90 مدخل و موضوع اصلی دانش کلام اسلامی، شناسایی و مطالب مرتبط به‌همت نویسندگانی از دانش‌آموختگان فلسفه و کلام در مدت دو سال نگاشته شده است. در استخراج مدخل‌ها هم سعی شده است که به تمامی مباحث مهم فلسفه علم پرداخته شود. از مزایای این مجموعه، دسترسی آسان به موضوعات و مدخل‌های مرتبط تنظیم شده به ترتیب حروف الفباست.